De tomaten groeien als... paddestoelen!

Kijk, deze heb ik geruild met Edwin Flores voor een aantal tomatenplanten. Eerst was het nog een kale stam. En een maand later eten we er lekker paddestoelen-risotto van. En paddestoelen-pasta en paddestoelen door de roerbak. Zo leuk en makkelijk!

De tomaten groeien ontzettend hard. Ik heb nu alle tomaten in de touwen hangen. En de 150 planten die ik had geplant hebben zich inmiddels vermeerderd tot 250 planten. Ik heb een aantal spontaan opgekomen zaailingen laten staan en van de helft van de planten heb ik een dief laten groeien en zo krijg je dan twee koppen met bloemen, ieder aan een apart touwtje. De planten staan op 80 centimeter afstand van elkaar. Dus best genoeg ruimte om af en toe wat extra planten toe te voegen.

de planten zijn nu ongeveer 1.50 meter hoog

vleestomaat

leuk he, dat alle planten zo anders groeien, deze groeit vrij rommelig

en deze weer heel keurig in trossen

het fruitleer van aardbeipuree is trouwens heel goed gelukt. gewoon in de kas.

Lang leve de zomerkoning!

Een aardbei is eigenlijk de bloembodem van de bloem van een aardbeienplant. Op de buitenkant van de aardbei zitten allemaal pitjes. En in elk pitje zit een zaadje. Als zo een zaadje in de grond zou worden gestopt, zou er een aardbeiplant groeien. Alleen gebeurt dit zelden, want aardbeiplanten worden meestal opgekweekt uit uitlopers. Botanisch gezien is de aardbei een schijnvrucht. Ze behoort tot de familie van de roos-achtigen.
Je kan ze maar enkele dagen in de koelkast bewaren of anders kan je ze pureren en invriezen. Was ze voor het gebruik even grondig met water. Het is belangrijk dat je de kroontjes er nog aan laat. Zo voorkom je dat de vrucht teveel water opneemt en aan aroma verliest.
De aardbei is goed voor je botten. Het bevat vitamine K en de mineralen magnesium en kalium. Deze drie fytonutriënten zijn goed voor de instandhouding van botweefsel. (Hee, dat is handig voor mij!) Ook vitamine C zorgt voor het versterken van het zicht.Een aardbei zit ook boordevol vitamine C. Vitamine C is goed voor je weerstand, huid, haar en helpt zelfs een verkoudheid bestrijden. Vitamine C is bovendien ook een antioxidant, zo worden schadelijke stoffen in je lichaam geneutraliseerd. Naast vitamine C, zit ook vitamine B5, B6, B11 en K in een aardbei, super gezond dus!
Bijna alle aardbeien in de supermarkt zijn van één soort: Elsanta. Maar die is vooral gunstig voor de verkoop: productief, geschikt qua vorm, goed houdbaar en voor alle teeltwijzen te gebruiken. Die Elsanta kan na de pluk negen dagen overleven. Dat is de tijd die in het reguliere circuit nodig is om bij de consument te komen en daar nog een dag of twee te liggen. Dat is veel te lang om ook nog lekker te smaken. Aardbeienteler Jan Robben die de ‘Aardbeienacademie’ heeft opgericht, ging op zoek naar andere soorten aardbeien met een betere smaak. Ook hem was het opgevallen dat zijn aardbeien in de winkel nooit zo lekker waren als wanneer je ze direct plukte. De ideale afstand tussen klant en plant is ongeveer tien meter vindt hij. Dus besloot hij voortaan zijn plantjes te versturen in plaats van zijn aardbeien. Een tip, als je een echt lekkere soort aardbei in je tuin wilt!  www.aardbeienacademie.nl

Ik weet eigenlijk niet welke soort aardbei ik in de tuin heb, maar lekker zijn ze. De oogst is enorm! Dus wat doe je dan met die dingen?

lekker door de yoghurt

smoothie van aardbei is heel erg lekker, wordt heel luchtig, aromatisch, prachtig van kleur en lekker zoet

dit is een taartje met volkoren bodem, hangop van griekse yoghurt met walnoten en honing en een mousse van aardbeien (staafmixer) met aardbei-stukjes erdoorheen en chia-zaadjes om het wat steviger te maken. versierd met vlierbloesem.

toen dacht ik: zelf ijs maken! jaaah! (heel welkom tijdens die hittegolf) dat is met 2 bananen, een mandje aardbei, scheutje appeldiksap en een bekertje room. met de staafmixer pureren en dan in de vriezer. af en toe roeren. op de achtergrond jam.

klassieker van de bruine vloot: bananenboot als toetje. banaan in de oven tot ie zwart ziet. buikje insnijden en tot bootje duwen, vullen met likeur, voorzien van banaan-aardbeienijs

en deze tip kreeg ik van clarien van moeskers moestuin: fruitleer

je pureert de aardbei en schenkt de vloeistof uit op een dienblad met een vel bakpapier erop. dan wacht je tot de leer droog wordt. met dit warme weer in het zonnetje, of -zoals ik- in de kas. als het weer wat minder is kan het ook in de oven.

En tot slot vond ik op internet dit recept voor aardbei mayonaise van Joke Boon.
Het is misschien een beetje vreemd, maar het is ongelooflijk lekker. Heerlijk als dip met schijfjes komkommer of andere rauwe groenten, als dressing over een gemengde salade, bij gebakken, geroosterde of in de schil gekookte aardappeltjes, of als dipsaus bij chips. Variant: je kunt ook de chilisaus en tuinkers vervangen door basilicum of munt en een snufje zwarte peper.
Voor een schaaltje van ongeveer 150 ml:

• 100 ml mayonaise van goede kwaliteit
• 50 gram aardbeien
• 30 ml sweet chilisaus
• 5 gram biologische tuinkers
• 1 tl citroensap

Maak de aardbeien schoon. Droog ze, ontdoe ze van het kroontje en halveer ze. Pureer alles tezamen in de blender of de keukenmachine, giet over in een mooi schaaltje en serveer vol trots en met een zonnig gemoed. :)

Zelf zaad oogsten

In deze onzekere tijden over patenten op groenten, ben ik me voor de zekerheid aan het verdiepen in de kunst van het zaad. Het is nog best ingewikkeld om je eigen zaad te produceren. Welke groenten zijn soortvast en welke doen aan kruisbestuiving? Welke van de planten is de beste plant om het zaad van te oogsten? Wat me ook opvalt is dat het best lang duurt voor zaad aan een plant ook echt rijp is om te oogsten. Gister vroeg de buurman van de moestuin nog "wanneer ik nou eens die boerenkool plant ging opruimen" haha. Toen ik hem probeerde uit te leggen dat ik wil leren mijn eigen zaden te oogsten en de naam 'Monsanto' liet vallen keek hij heeeeeel wazig... Dit jaar heb ik zaden van snijbiet: rood en geel, twee soorten boerenkool: eentje die goed tegen rupsen kan (een groene) en eentje met groen blad en een paarse rand. Erg mooi. Ook knolselderij, rood-groene sla, rode lof, rode melde, nieuw-zeelandse spinazie, 26 soorten peulvruchten en 50 soorten tomaatjes.
En dan verder: de tomaatjes groeien goed! Ze zijn ongeveer een meter hoog nu. Het is al volop dieven, opbinden en bloemen schudden voor de bevruchting. En... de eerste vruchtjes zijn in zicht...

Bloemen van de vleestomaat

Buiten de kas een strook met bloemen om de bijen te lokken

In de kas heet de lathirus odoratus mijn neus bij binnenkomst welkom

Tussen de tomaten staat nieuw-zeelandse spinazie. Onkruid!

Op de voorgrond tomaten van de Solanum familie. Kanibaaltomaat heet ie. Die hebben ander blad en ik denk dat ze minder hoog worden. Op de achtergrond de overheerlijke en altijd fleurige oostindische kers

De eerste tomaten. Verwachte pluktijd: half juli voor de kleintjes en eind juli voor de eerste grote tomaten...

Precies op het middenpad staat een reusachtige rode melde. Groter dan mijzelf. Dat zal mooie zaden opleveren :-))

Geluk bij een ongeluk

Ik ben van een ladder gevallen. Drie meter loodrecht naar beneden. Op mijn linkervoet, rechterheup en ribbenkast. Vlak na de landing moest ik weer even uitzoeken hoe het ademen ook weer ging. Raar toch zo'n val. Rib gebroken, stuitje gekneusd en voet zwaar gekneusd en verzwikt. Nu, drie weken later, hink ik nog steeds een beetje. Maar ik kan alweer wat kracht zetten. Bukken lukt ook weer. Dat was twee weken geleden nog heel andere koek. Dus toen hebben een paar schatten me geholpen in de tuin. Johan natuurlijk en ook Yvon, Marga en Frans. Wat een geluk! Zie hier het resultaat. De tuin voor en na. Dus eindelijk de pompoenplanten erin gezet en ook de courgettes. Van ieder vijf verschillende soorten. Daarna heb ik bonen een dag in water gezet, toen een dag droog gezet, tot ze net een klein kiempje hadden. En gezaaid. Zesentwintig verschillende soorten bonen. Gewoon omdat het kan :)

De moestuin zoals ie was. Bossen met riet langs de kant van het water en heel veel kweek-gras onder de planken

Dit was nadat de hulptroepen hun werk hadden gedaan. alles is onkruidvrij, er zijn twee nieuwe bakken bijgekomen, er staat een hek voor de bonen en de pompoenen en courgettes zijn geplant.

Vanaf de andere kant zie je pas goed dat al het riet weg is. Dat was echt een BERE klus

De courgettes staan in de nieuwe bakken. Drie in de voorste en de rest in de achtersta bak. Er zullen ook wel een aantal planten  sneuvelen... Ik wil de courgetteplanten graag opbinden langs de stok. Dan wordt het een leuk torentje. De ringen van zand zijn een poging om hongerige slakken om de tuin te lijden :-))

De bonen in de week. Met bordjes erbij, anders weet ik straks echt niet meer wat-wat is.

Terug uit Portugal

Als je dan na een week terug komt in je tuin, zie je pas echt hoe hard alles groeit. Zo mooi. Johan heeft de tomaten in de kas water gegeven. Die had ik in de dagen voor vertrek geplant. Sommigen waren nog maar heel inimini, maar ze hebben het allemaal overleeft. En zo gek: de zaailingen in de kas (dus tomatenplanten die als 'onkruid' vanzelf opkomen, uit het gevallen zaad van vorig jaar) hebben helemaal geen water nodig om te groeien, lijkt het. Ik geef ze in ieder geval geen water en toch worden ze groot. Eigenlijk net zo groot -of groter- als mijn speciaal-met-heel-veel-moeite opgekweekte exemplaren. Tjonge. Al dat werk van de opkweek in de schuur, voor nix? Dan had ik de tomaten dus eigenlijk ook gewoon direct in de aarde van de kas kunnen zaaien! Maar goed. De tomatenplantjes die ik heb opgekweekt staan dus vrolijk (met een stokje erbij, ik zou me toch eens vergissen...) tussen alle vanzelf opgekomen zaailingen. Het nadeel van de zaailingen is dat ik niet precies weet welke tomatensoort het is. Een aantal van deze 'verrassingen' laat ik staan, maar het grootste deel van de planten is toch netjes gepland. Zo'n 50 soorten, van elke soort ongeveer 3 planten. 140 in totaal. 

De planning met alle soortjes

Deze tomatenplanten heb ik over... en dit is nog maar een kwart van wat ik over heb. Mocht je interesse hebben in een speciaal tomatenplantje (geel, groen, oranje, klein, groot, langwerpig, peervormig, je kunt het zo gek niet bedenken) kom dan op 7 juni naar de garage-sale in Ilpendam. Daar staan ze in de verkoop voor een zacht prijsje. Of stuur me een berichtje.

De tomatenplanten die ik geplant heb staan bij een stokje en keurig op 80 cm van elkaar. Daartussendoor 'onkruid' van tomaten die opkomen uit het gevallen zaad van vorig jaar en Nieuw Zeelandse spinazie

Oogst van rode rettich. Leuk en makkelijk gewas. Dit is eigenlijk ook onkruid, vorig jaar de planten laten staan voor zaad, en dit zaad is gevallen.

de tuinbonen zijn bijna klaar, mmmmm!

de doperwtjes hoeven ook nog maar eventjes

mooie bloemen!

van de oostindische kers geniet ik enorm! lekker door de salade of gewoon mooi in een vaasje

Deze rode melde is heel eigenwijs midden op het pad gaan groeien.

vier enorme zakken nieuw-zeelandse spinazie. onkruid voor mij. maar wel lekker onkruid ;)

en dan terug op de fiets, een weide met schapen en koeien door elkaar. wat een plaatje!

Tomaten naar de kas

Vandaag zijn de tomatenplantjes verhuisd naar de kas. Het is stikwarm in de kas. Wel 40 graden. Als dat maar goed gaat met die tomatenplantjes van mij. Die zijn maar 20 graden gewend...

De tomaten zijn in twee weken flink gegroeid!

De verhuizing naar de kas overleefd

Het is grappig dat er ook vanzelf zaailingen opkomen in de kas. Ze hebben dezelfde grootte als mijn plantjes in de bakken. Dan zit ik kwa timing dus toch dichtbij de 'natuurlijke' groei. Dat doet me deugd.

Tomaten zaaien in april

Omdat ik het vorig jaar nogal gedoe vond om de tomaten die ik begin maart had gezaaid 'in leven' te houden tot mei en vervolgens met enorme joekels en slungels van planten tig keer op en neer gereden heb tussen mijn schuur en de kas, heb ik het dit jaar anders aangepakt. 11 april was een mooie zaaidag volgens de maankalender. Dus op dit moment verschijnt bij de meeste planten het eerste 'echte' blad (na de twee 'kroonblaadjes') en kan het verspenen beginnen. En dat ga ik in de kas doen. Dat scheelt me heel veel gedoe en werk en vooral ruimte in de schuur. In de kas heb ik ruimte zat!

In de schuur is het dag en nacht 20 graden. Ideaal voor de opkweek van tomaten.

De grootte van de tomaten eind april. Heel klein, vergeleken met vorig jaar...

'Reclaim the seeds' zadenruilbeurs

Drie jaar geleden begon Reclaim-the-seeds met een zadenruilbeurs als protest tegen de Europese zadenwetgeving. Monopolie en patenten werken de zadendiversiteit tegen, terwijl diversiteit juist voor een gezonde landbouw zo belangrijk is.
Ik geloof in diversiteit en daarom wil ik meedoen met deze beurs. Sinds een paar dagen ben ik druk aan het voorbereiden. Zaden schonen, in zakjes verdelen en etiketjes printen zodat de juiste naam bij de juiste zaden terecht komt. Wat zijn het er veel! Ik had niet verwacht dat ik zowat 500 zakjes zou kunnen vullen. Voornamelijk tomaten, maar ook bijenbloemen en groenten. Alles bij elkaar ruim 10.000 zaden. Ik word er stil van. En dankbaar! Wat is de natuur toch gul. Zaterdag vroeg op. De trein in. Om half 9 loop ik het prachtige landgoed van de Kraaybeekerhof op. Wat een rust (nog!). Ik help een aantal zadenliefhebbers met het vervoer van hun zadencollectie per kruiwagen van de auto naar de ruiltafels. Velt, Oerakker, de Zaderij, Stichting Zaaigoed, de Bolster en de Godin. Mensen met een passie voor zaden. Dan richt ik een eigen tafel in, samen met Martine en Joep. Zij hebben hele leuke mini-sproeikopjes speciaal voor teer zaaigoed, die je op een petflesje kunt schroeven. Ze hebben ook heel veel zaden. En plantjes! Ik krijg Hertshooiweegbree in ruil voor mijn Millefleur tomaat-zaden. Vanaf 11 uur loopt het storm. Tot 15.00 uur is er geen moment rust. We ruilen onze zaden voor andere zaden of geld. Ik krijg vier soorten klaproos, heel veel peulvruchten (ik ben gek op de familie vlinderbloem, want ze binden stikstof uit de lucht en brengen die in de grond via hun knolletjes bij de wortels), twee heel interessante soorten tomaat: een oranje roma en een paarse vleestomaat. Eeuwige moes, brave hendrik, drie soorten rucola, koolsoorten, gekleurde snijbiet, sla en worteltjes, en veel bijenbloemen. Ik voel me zo blij als Olaf van Frozen. Naast ons staat Floris, een biologische fruitboomkweker. Hij verkoopt zulke leuke bomen! Ik kan van de opbrengst van de zaden bij hem kopen: Opal, Mirabelle de Nancy en een Reine Claude Verte. Comtesse de Paris, Rode Tulp en Jonathan. Verder witte aalbes, kruisbes en blauwe bes. Wat een super-ruil! Ik voel me heel rijk met mijn bomen- en struiken-paradijs. Beetje jammer alleen dat ik met de trein ben. Gelukkig ontmoet ik Rascha de tuinfee. Ze heeft een grote bus waarin alle bomen en struiken prima passen en ik erbij. Dank jullie wel mensen, voor deze prachtige mooie dag vol verrassingen.

thuis op de bank alle zaden uitzoeken en etiketjes printen/snijden

de tomatenzaden in zakjes. 24 soorten bijeengebonden met een touwtje

prachtig weer. wel koud, maar volop zon

het leukste gedeelte van de zadenbeurs: de vrije ruiltafels

de manier waarop mensen zaden verzamelen is vaak erg interessant

op de ruiltafels wordt uitbundig en enthousiast geruild, gegeven en gevonden

ik heb de tomatenzaden per soort in kleine doosjes gedaan. een foto met de tomaat voorop

de oogst: zoveel mooie zaden geruild!