Oerwoud van tomaten

Als ik terugkijk naar de foto's van de kas in mei, kan ik me niet meer voorstellen dat het zo kaal en leeg was. Elke keer wanneer ik nu in de kas kom, straalt me een zee van groen met rode stippen en een berg warmte tegemoet :) Wat een feest! Het is nog steeds volop oogsttijd en ik oogst de laatste weken zeker 20 kilo tomaten per week. Inmiddels staat mijn schuur vol potjes met chutney, jam, tomaten op zoetzuur, op zout en tomatensaus met basilicum. De buren hebben hun buik letterlijk vol van mijn tomaatjes. Morgen mag ik een klein tomatenhoekje inrichten bij Anne & Co. Spannend of de Ilpendammers mijn 'gekke' tomaten zullen kopen!
In de nu volgende berichten stel ik jullie al mijn soorten tomaten en tomaatjes voor.

ruim drie meter hoog

groen met rode stippen en huppelboerin met gieter

Sweet Kitty groeit in mooie trossen

de oogst: dertig verschillende soorten en maten

Tomatenfeest!

Het is alweer een tijdje geleden, maar ik vind het toch te leuk om onvermeld te laten. Op zaterdag 9 augustus was het tijd voor een tomatenfeestje, om de oogst te vieren. 

Met een klein groepje tomatenliefhebbers reden we naar de kas. Daar werden alle tomaten uitgebreid geproefd en vergeleken. Daarna gaan we oogsten. Alle rijpe tomaten mogen mee in de zak. We nemen ook een aantal soorten basilicum mee: paars, citroen, kaneel en genovese. Weer terug naar de schuur, waar verse kruidenthee en scones met room en tomatenjam op ons staan te wachten. Ellen, het culinair talent van Boerderij Achtervennen, heeft de jam gemaakt van tomaten uit de kas. Een gele jam die doet denken aan zachte abrikoosjes en een rode met een volle zoete tomatensmaak. Heerlijk!

We lopen een rondje door de tuin waar we kruid en onkruid, bloem en blad bespreken, proeven en plukken om mee te koken. Vier soorten munt, hondsdraf, paardenbloem en zevenblad. Maar ook salie, lavendel, dillezaad, kleine pimpernel, rozemarijn, citroenmelisse en brandnetel. Eetbare bloemen van marjolein, munt, borage, oostindische kers, goudsbloem, madelief en malva.

Er komen recepten op tafel, recepten waarin tomaat de hoofdrol speelt. Gazpacho, ketchup, chutney, peperonata, salsa, tomatentaartjes en lasagna. Ieder kiest z’n eigen favoriet. Een uurlang wordt er gesneden, gemengd, geprutteld, geproefd en geroerd. Sommige gerechten verdwijnen in de oven en komen er bruingebrand en heerlijk geurend weer uit. We maken met een speciale handbediende machine pasta van courgette, plakken voor de lasagna en slierten als tagliatella.

Als iedereen klaar is, zetten we alles op tafel en kan het feestmaal beginnen. Een tafel vol lekkers met tomaat en onkruid, maar ook basilicum, courgette en paprika. Lokaal en vers geoogst. Ik had me geen beter tomatenfeest kunnen wensen.

yellow lemon, gele tomaat in de vorm van een citroen

purple russian, grote paarse vlezige romatomaat

onkruiden en eetbare bloemen uit de tuin voor in de salade

lasagna van tomaat en courgette met tomatensaus

martinel maakt tomatentaartjes

er wordt een uur lang heel hard gewerkt...

tot we uiteindelijk samen van alle gerechten kunnen smullen!

Hoe gaat het met de kas?

Ik heb in de kas, in de moestuin en in de achtertuin een grondonderzoek gedaan. De grondsoort is veen met in de achtertuin het meeste zand, daarna de moestuin en daarna de kas (vrijwel geen zand). In de moestuin en achtertuin is veel bodemleven te zien, in de kas zowat niets. De hoeveelheid organische stof is overal te weinig. In de kas is de hoeveelheid voeding in de bodem het kleinst. De grond is daar ook het zuurst. Ik besluit dat de kas een grote lading biologische mest kan gebruiken en gelukkig heeft Sjaak van Boerderij Achtervennen nog een bergje voor me liggen. Ik haal het op met de fiets en mijn kar.

ik rijd drie dagen met de fiets heen en weer. elke dag een paar uurtjes. dan blijft het leuk :)

Zodra ik de mest in de kas kieper ruikt het er naar 'kas'. Net alsof er leven in de kas is teruggekomen. Ik heb geleerd dat je kalk en mest niet gelijktijdig op het land kunt brengen. Dan werken ze elkaar tegen. Dus laat ik de kalk maar even zitten. Ik vind de mest op dit moment belangrijker, omdat het ook het bodemleven een impuls kan geven.

 

de kas is zo groot dat mijn enorme mestberg een paar luttele brokjes lijken

De grond van de kas is heel droog, er is dus geen bodemleven en ook vrijwel geen onkruid. Het enige dat er heel goed groeit is Nieuw Zeelandse spinazie. Ik heb nog geen beregening-systeem dus begiet ik wanneer ik er ben de hele kas met mijn groene gietertje.

ik spit de mest onder de grond en verdeel het grote vak in drie. in het midden plant ik 5 soorten courgette

9 mei, de courgettes groeien goed en de druif is ook een flink stuk gegroeid

als test om te kijken of en hoe dingen groeien heb ik in maart deze ramanas gezaaid. terwijl in de moestuin alles wat ik zaai wordt opgegeten door de slakken, heb ik in de kas helemaal geen last van slakken of andere vraatzuchtige beesten.

En er was... een kas!

Jarenlang vond ik mijn groenten in de berm, het plantsoen en in de achtertuin tussen de bloemen. Tot mijn buurvrouw langskwam met het aanbod in haar moestuin te komen helpen. Ik heb geleerd dat ik erg kan genieten van het zaaien en oogsten. Heb wel het gevoel dat een onkruid meer voedingswaarde voor de mens heeft omdat ze niet veredeld is en haar eigen optimale plekje zelf heeft kunnen kiezen. Toch is het zelf zaaien en oogsten heerlijk om te doen. Ook mijn eigen zaden oogst ik zoveel mogelijk zelf.

Ik eet bijna het hele jaar rond uit de natuur. Heerlijk voelt dat. Hartje winter koop ik af en toe groenten op de biologische markt. Daar kan ik nu zoveel meer van genieten. Omdat ik weet hoeveel werk het is om mooie biologische groenten te telen. Ik ging naar school om te leren over Biologisch Dynamisch tuinieren en over geneeskrachtige kruiden (wat gelukkig ook vaak onkruiden bleken te zijn, dus was ik weer terug bij mijn roots).

Omdat het herkennen van eetbare planten niet voor iedereen vanzelfsprekende kennis is, geef ik met veel plezier workshops waarbij we eetbare planten, de zogenaamde 'wilde groenten' zoeken, ze proeven en ermee koken. Ik vertel dan ook de oude verhalen, sprookjes, sagen en legenden die bij de planten horen, zoals men dat altijd deed, zodat je de verschillende planten beter uit elkaar kunt houden.

Tijdens wandelingen rond het dorp liep ik telkens langs een mooie ouderwetse kas, van ruim 100m2, die niet in gebruik leek te zijn. Stiekem droomde ik van een kas vol kleurige, geurige tomaten, kromme komkommers, eetbare bloemen en zoete meloenen. Mijn teeltseizoen verlengen en ook de hele winter door groente telen! Ineens bleek het huis, de grond en de kas verkocht. Ik trok de stoute schoenen aan en vond uit wie de nieuwe eigenaar was geworden. Zocht hem op, vertelde hem van mijn plannen en dromen.

En vanavond.... Vanavond kreeg ik het verlossende telefoontje. Ik kan mijn tomaten-zaadjes bestellen. Mevrouw Onkruid heeft een kas.

de kas ligt aan de weg, er staan mooie knot-elzen tussen de weg en de kas.

er staan acht druiven in de kas, en drie kersenbomen. in het midden komen de tomaten. wel 24 verschillende soorten...

de kas is ongeveer 15x20 meter groot.